Lezione
5
Menu
- Vocabolario
- Grammatica
- Testi
- Esercizi
- Indice
delle lezioni
Vocabolario
SINGOLARE
|
PLURALE
|
ITALIANO
|
bróig
(53K) fem. |
bróga |
scarpa |
bus |
busanna |
autobus |
cabhantar |
cabhantair |
bancone |
carr |
carranna |
auto,carro |
'chuile shórt |
|
tutto,ogni tipo di |
crann |
croinnte |
albero |
culaith fem. |
cultacha |
completo (abito) |
deaide |
|
papà |
éadach |
éadaí |
abito,abiti |
geansaí |
geansaíocha |
scialle, jersey |
gúna |
gúnaí |
vestito |
léine fem. |
léinteacha |
camicia |
maime fem. |
|
mamma |
máthair fem. |
máthaireacha |
madre |
mórán (*) |
|
molto |
neart |
|
molti, tanti |
sciorta |
sciortaí |
gonna |
seachtain fem. |
seachtainí |
settimana |
seaicéad |
seaicéid |
giacca |
siopa |
siopaí |
negozio |
sráid fem. |
sráideanna |
strada |
stoca |
stocaí |
calza, calzino |
treabhsar |
treabhsair |
paio di pantaloni |
Baile Átha
Cliath (4K)
|
|
Dublino |
cosúil
(leis an) (42K)
|
|
come (il) |
daor |
|
caro, costoso |
saor |
|
economico |
tinn |
|
malato,ferita |
ag |
|
a |
amáireach |
|
domani |
annuraidh |
|
l'altro anno |
ariamh |
|
mai, sempre |
go minic |
|
spesso |
inné |
|
ieri |
mar sin |
|
così, in quel modo |
muis(e) |
|
davvero! adesso! |
nó |
|
o, oppure |
bhí |
|
era, è stato |
ní/ an/ nach/ go raibh |
|
(vedere la lezione) |
beidh |
|
sarà, sarà stato |
ní bheidh |
|
non sarà |
an/ nach/ go mbeidh |
|
(vedere la lezione) |
bhíothadh |
|
si era |
ní/ an/ nach/ go rabhadh |
|
vedere la lezione |
beifear |
|
si sarà, la gente sarà |
ní bheifear |
|
non si sarà |
an/ nach/ go mbeifear |
|
(vedere la lezione) |
(*) Mórán viene usato solo nelle frasi negative,
es. Níl mórán ..., oppure nelle domande,
es. An bhfuil mórán ...? Altrimenti si usano
neart, etc.
Grammatica
-
IL
TEMPO PASSATO DI TÁ
- Affermazioni
Bhí Cáit anseo inné. Cáit
era qui ieri.
- Negazione
Ní raibh Cáit anseo inné.
Cáit non era qui ieri.
- Domande
An raibh Cáit anseo inné? Cáit
era qui ieri?
Nach raibh Cáit anseo inné? Cáit
non era qui ieri?
- Forma
autonome
Bhíothadh sásta anseo inné. La
gente era contenta qui ieri.
- Significato
del tempo passato
Bhí Cáit anseo. Cáit era
qui: Cáit è stata qui.
Nel verbo tá non viene fatta differenza fra
'era' ed 'è stato'.Un significato esatto
può venir espresso usando il presente, cioè
Tá Cáit anseo seachtain anois. 'Cáit
(is) has been here a week now.'
2.
TEMPO FUTURO DI TÁ
1.
Affermazioni
Beidh Cáit anseo amáireach. Cáit
sarà qui domani
2.
Negazione
Ní bheidh Cáit anseo amáireach. Cáit
non sarà qui domani
3. Forma
interrogativa
An mbeidh Cáit anseo amáireach ? Cáit
sarà qui domani?
Nach mbeidh Cáit anseo amáireach ? Cáit
non sarà qui domani?
4. Forme
autonome
Beifear sásta anseo amáireach. La gente
qui sarà soddisfatta domani.
6. Significato
del tempo futuro
Beidh Cáit anseo seachtain amáireach.
Cáit domani sarà stato qui da una settimana.
Cáit domani sarà qui per una settimana
In Irlandese non viene fatta distinzione fra futuro semplice
e futuro anteriore.
- LENITION
ED ECLIPSI DOPO LE PRINCIPALI PARTICELLE VERBALI
- Lenition
Ní provoca sempre lenition: Ní bheidh
= ní + beidh.
Níl (forma contratta di ní fhuil) =
ní fuil.
Raibh non cambia poichè r non subisce lenition.
- Eclipsis
An, nach; go, nach provocano sempre eclipsi.
An mbeidh ... ? = an + beidh
An bhfuil ... ? = an + fuil
Nach mbeidh ... ? = nach + beidh
Nach bhfuil ... ? = nach + fuil
... go mbeidh ... = go + beidh
... go bhfuil ... = go + fuil
... nach mbeidh ... = nach + beidh
... nach bhfuil ... = nach + fuil
Raibh non cambia poichè r non subisce eclipsis.
- FORME
INDIPENDENTI E DIPENDENTI
Dove c'è una differenza, la forma usata in una
frase, ad esempio bhí, viene chiamata la forma
indipendente, e quella dopo ní, an, go, nach, ad
esempio raibh, la forma dipendente.
- RISPOSTE
Non esistono in Irlandese delle parole corrispondenti
a "si" o "no". Si ripete la forma
appropriata del verbo:
QUESTION OR STATEMENT RESPONSE
An bhfuil Cáit anseo ? Tá. Si , lei è
(qui).
E' qui Cáit ? Níl. No, lei non è
(qui).
Beidh muid anseo amáireach? Beidh. Si, saremo (qui).
Saremo qui domani? Ní bheidh No, non saremo (qui).
Nach bhfuiltear sásta anseo ? Táthar Si,
lo è.
Non è contenta la gente qui? Níltear No,
non lo è.
Nelle risposte normali non accentate, a meno che il soggetto
non sia incluso nella forma verbale, ad esempio táthar,
non c'è bisogno di ripeterlo, ad esempio An bhfuil
Cáit anseo ? Tá. (E non Tá Cáit).
- DOMANDE
INDIRETTE ('SE ...O NO)
Níl mé cinnte an bhfuil Cáit anseo
Non sono sicuro che
nó nach bhfuil. Cáit sia qui oppure no.
Le domande indirette in Irlandese sono generalmente la
corrispondente delle domande dirette, ad esempio An bhfuil
Cáit anseo nó nach bhfuil ? , 'Cáit
è qui o no?'
- ESPRIMERE
'AVERE'
Tá teach ag an mbean. La donna ha la casa.
'Qualcuno ha qualcosa' si esprime dicendo (letteralmente)
che 'C'è qualcosa a qualcuno'.
Testi
Ní raibh Máire bheag ariamh ann. 'Tá
Baile Átha Cliath mór, cinnte', a *
deir máthair Mháire, 'tá neart sráideanna
agus níl mórán croinnte ar chor ar
bith.' Bhí máthair Mháire seachtain
ann annuraidh, ach bhí Máire tinn agus mar
sin ní raibh sí ann ariamh.
'A Mhaime, an bhfuil mórán carranna agus busanna
ann ?' a deir Máire.
'Tá, agus ar ndóigh, tá go leor siopaí
ann freisin.'
'An bhfuil siad go deas ?'
'Tá, cinnte. Tá siopa mór deas ann
agus beidh muid ann amáireach.'
'An raibh tusa ansin ariamh, a Dheaide ?' a deir Máire.
'Bhí, muis, bhí mé go minic. Níl
sé cosúil leis an siopa anseo.
'An bhfuil mórán eadaí ann ?'
'Ar nd&oacutigh tá 'chuile shórt ann. Tá
cabhantair go leor ann. B'fheidir go mbeidh cótaí
agus seacéid ag cabhantar amháin agus beidh
treabhsair agus cultacha ag ceann eile.'
'Nach bhfuil léinteacha agus geansaíoacha
ann ?'
'Tá cinnte. Tá 'chuile shórt mar sinn
ann.'
'Tá gúnaí agus sciortaí ann
freisin', a deir máthair Mháire. 'Bhí
bróga gaus stocaí ann annuraidh in aice leis
ann doras.'
'Bhí', a deir Máirtin, athair Mháire,
'agus tá mé cinnte go raibh siad daor.'
'Ní raibh, muis, ní raibh siad daor ar chor
ar bith. Bhí siad réasúnta saor. Bhí
bróga saor ann ar aon chaoi. Níl mé
cinnte an mbeidh siad ann amáirach nó nach
mbeidh. Tá Baile Átha Cliath go hiontach.'
*
A deir is used instead of deir after direct speech.
|