FORUM

Lezione 5

Menu

  1. Vocabolario
  2. Grammatica
  3. Testi
  4. Esercizi
  5. Indice delle lezioni

Vocabolario
SINGOLARE
PLURALE
ITALIANO
bróig (53K) fem. bróga scarpa
bus busanna autobus
cabhantar cabhantair bancone
carr carranna auto,carro
'chuile shórt   tutto,ogni tipo di
crann croinnte albero
culaith fem. cultacha completo (abito)
deaide   papà
éadach éadaí abito,abiti
geansaí geansaíocha scialle, jersey
gúna gúnaí vestito
léine fem. léinteacha camicia
maime fem.   mamma
máthair fem. máthaireacha madre
mórán (*)   molto
neart   molti, tanti
sciorta sciortaí gonna
seachtain fem. seachtainí settimana
seaicéad seaicéid giacca
siopa siopaí negozio
sráid fem. sráideanna strada
stoca stocaí calza, calzino
treabhsar treabhsair paio di pantaloni

Baile Átha Cliath (4K)

  Dublino

cosúil (leis an) (42K)

  come (il)
daor   caro, costoso
saor   economico
tinn   malato,ferita
ag   a
amáireach   domani
annuraidh   l'altro anno
ariamh   mai, sempre
go minic   spesso
inné   ieri
mar sin   così, in quel modo
muis(e)   davvero! adesso!
  o, oppure
bhí   era, è stato
ní/ an/ nach/ go raibh   (vedere la lezione)
beidh   sarà, sarà stato
ní bheidh   non sarà
an/ nach/ go mbeidh   (vedere la lezione)
bhíothadh   si era
ní/ an/ nach/ go rabhadh   vedere la lezione
beifear   si sarà, la gente sarà
ní bheifear   non si sarà
an/ nach/ go mbeifear   (vedere la lezione)

(*) Mórán viene usato solo nelle frasi negative,
es. Níl mórán ..., oppure nelle domande,
es. An bhfuil mórán ...? Altrimenti si usano neart, etc.
Grammatica

  1. IL TEMPO PASSATO DI TÁ

    1. Affermazioni
      Bhí Cáit anseo inné. Cáit era qui ieri.
    2. Negazione
      Ní raibh Cáit anseo inné. Cáit non era qui ieri.
    3. Domande
      An raibh Cáit anseo inné? Cáit era qui ieri?
      Nach raibh Cáit anseo inné? Cáit non era qui ieri?
    4. Forma autonome
      Bhíothadh sásta anseo inné. La gente era contenta qui ieri.
    5. Significato del tempo passato
      Bhí Cáit anseo. Cáit era qui: Cáit è stata qui.

      Nel verbo tá non viene fatta differenza fra 'era' ed 'è stato'.Un significato esatto può venir espresso usando il presente, cioè Tá Cáit anseo seachtain anois. 'Cáit (is) has been here a week now.'

2. TEMPO FUTURO DI TÁ

    1. Affermazioni
    Beidh Cáit anseo amáireach. Cáit sarà qui domani

    2. Negazione
    Ní bheidh Cáit anseo amáireach. Cáit non sarà qui domani

    3. Forma interrogativa
    An mbeidh Cáit anseo amáireach ? Cáit sarà qui domani?
    Nach mbeidh Cáit anseo amáireach ? Cáit non sarà qui domani?

    4. Forme autonome

    Beifear sásta anseo amáireach. La gente qui sarà soddisfatta domani.

    6. Significato del tempo futuro

    Beidh Cáit anseo seachtain amáireach.
    Cáit domani sarà stato qui da una settimana.
    Cáit domani sarà qui per una settimana

    In Irlandese non viene fatta distinzione fra futuro semplice e futuro anteriore.

  1. LENITION ED ECLIPSI DOPO LE PRINCIPALI PARTICELLE VERBALI
    1. Lenition Ní provoca sempre lenition: Ní bheidh = ní + beidh.
      Níl (forma contratta di ní fhuil) = ní fuil.
      Raibh non cambia poichè r non subisce lenition.
    2. Eclipsis An, nach; go, nach provocano sempre eclipsi.

      An mbeidh ... ? = an + beidh
      An bhfuil ... ? = an + fuil

      Nach mbeidh ... ? = nach + beidh
      Nach bhfuil ... ? = nach + fuil

      ... go mbeidh ... = go + beidh
      ... go bhfuil ... = go + fuil
      ... nach mbeidh ... = nach + beidh
      ... nach bhfuil ... = nach + fuil

      Raibh non cambia poichè r non subisce eclipsis.
  2. FORME INDIPENDENTI E DIPENDENTI
    Dove c'è una differenza, la forma usata in una frase, ad esempio bhí, viene chiamata la forma indipendente, e quella dopo ní, an, go, nach, ad esempio raibh, la forma dipendente.
  3. RISPOSTE
    Non esistono in Irlandese delle parole corrispondenti a "si" o "no". Si ripete la forma appropriata del verbo:

    QUESTION OR STATEMENT RESPONSE

    An bhfuil Cáit anseo ? Tá. Si , lei è (qui).
    E' qui Cáit ? Níl. No, lei non è (qui).

    Beidh muid anseo amáireach? Beidh. Si, saremo (qui).
    Saremo qui domani? Ní bheidh No, non saremo (qui).

    Nach bhfuiltear sásta anseo ? Táthar Si, lo è.
    Non è contenta la gente qui? Níltear No, non lo è.

    Nelle risposte normali non accentate, a meno che il soggetto non sia incluso nella forma verbale, ad esempio táthar, non c'è bisogno di ripeterlo, ad esempio An bhfuil Cáit anseo ? Tá. (E non Tá Cáit).
  4. DOMANDE INDIRETTE ('SE ...O NO)
    Níl mé cinnte an bhfuil Cáit anseo Non sono sicuro che
    nó nach bhfuil. Cáit sia qui oppure no.

    Le domande indirette in Irlandese sono generalmente la corrispondente delle domande dirette, ad esempio An bhfuil Cáit anseo nó nach bhfuil ? , 'Cáit è qui o no?'
  5. ESPRIMERE 'AVERE'

    Tá teach ag an mbean. La donna ha la casa.

    'Qualcuno ha qualcosa' si esprime dicendo (letteralmente) che 'C'è qualcosa a qualcuno'.

Testi

BAILE ÁTHA CLIATH (81K)

Ní raibh Máire bheag ariamh ann. 'Tá Baile Átha Cliath mór, cinnte', a * deir máthair Mháire, 'tá neart sráideanna agus níl mórán croinnte ar chor ar bith.' Bhí máthair Mháire seachtain ann annuraidh, ach bhí Máire tinn agus mar sin ní raibh sí ann ariamh.

'A Mhaime, an bhfuil mórán carranna agus busanna ann ?' a deir Máire.

'Tá, agus ar ndóigh, tá go leor siopaí ann freisin.'

'An bhfuil siad go deas ?'

'Tá, cinnte. Tá siopa mór deas ann agus beidh muid ann amáireach.'

'An raibh tusa ansin ariamh, a Dheaide ?' a deir Máire.

'Bhí, muis, bhí mé go minic. Níl sé cosúil leis an siopa anseo.

'An bhfuil mórán eadaí ann ?'

'Ar nd&oacutigh tá 'chuile shórt ann. Tá cabhantair go leor ann. B'fheidir go mbeidh cótaí agus seacéid ag cabhantar amháin agus beidh treabhsair agus cultacha ag ceann eile.'

'Nach bhfuil léinteacha agus geansaíoacha ann ?'

'Tá cinnte. Tá 'chuile shórt mar sinn ann.'

'Tá gúnaí agus sciortaí ann freisin', a deir máthair Mháire. 'Bhí bróga gaus stocaí ann annuraidh in aice leis ann doras.'

'Bhí', a deir Máirtin, athair Mháire, 'agus tá mé cinnte go raibh siad daor.'

'Ní raibh, muis, ní raibh siad daor ar chor ar bith. Bhí siad réasúnta saor. Bhí bróga saor ann ar aon chaoi. Níl mé cinnte an mbeidh siad ann amáirach nó nach mbeidh. Tá Baile Átha Cliath go hiontach.'

* A deir is used instead of deir after direct speech.

 

 

 

Ursula Castaldo - 2001